Tư vấn chuyên môn BS CKI Nguyễn Thanh Bình – Bác sĩ Nội soi tiêu hóa, trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Phòng Khám Đa Khoa Thái Hòa

Với 10 năm kinh nghiệm trong nghề:

– Nguyên trưởng khoa CĐHA BV Tâm Trí – Nha trang 2014 -2016.

– Trưởng đơn nguyên Nội soi tiêu hóa bệnh viện Vinmec Nha Trang 2016-2018.

– Trưởng khoa khám bệnh và trưởng đơn vị nội soi tiêu hóa bệnh viện Tâm trí – Nha trang 2019 .

– Bs trưởng khoa chẩn đoán hình ảnh-Thăm dò chức năng Bệnh Viện Thái Hòa năm 2022 đến nay

1. Nội soi dạ dày: gây mê, có đâu không, quy trình nội soi bao tử

Ngày nay có nhiều người mắc các bệnh đường tiêu hóa trên nguy hiểm, gồm cả ung thư thực quản – dạ dày. Tuy nhiên, kể cả khi đã có các triệu chứng như thường xuyên đau bụng, ợ hơi, buồn nôn…, nhiều người vẫn chần chừ, không muốn đi khám và nội soi dạ dày vì tâm lý e sợ. Trong suy nghĩ của họ, nội soi dạ dày là thủ thuật gây đau đớn, khó chịu, chỉ được chỉ định khi không còn cách chẩn đoán nào khác.

Thế nhưng, trên thực tế, nội soi dạ dày không hề đáng sợ như vậy. Trái lại, nó là phương pháp vừa an toàn, vừa hiệu quả, vừa tiết kiệm để chẩn đoán các vấn đề tiêu hóa bất thường. Việc hiểu rõ về phương pháp này sẽ giúp người bệnh thoải mái, loại bỏ sự lo ngại khi được chỉ định nội soi, đồng thời chủ động hơn trong quá trình tầm soát sức khỏe đường tiêu hóa.

2. Khi nào cần nội soi dạ dày?

Khi nào bạn cần nội soi dạ dày, trong đa số trường hợp thì nội soi bao tử sẽ được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ. Thông thường, người bệnh sẽ cần nội soi khi:

• • Có những triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh lý đường tiêu hóa trên như khó nuốt, đau thượng vị, ợ hơi, ợ chua, chán ăn, khó tiêu, chướng bụng, buồn nôn, đi ngoài phân đen…
  • Cần lấy mẫu mô chẩn đoán (sinh thiết) hoặc điều trị một số tình trạng nhất định thông qua nội soi dạ dày như giãn thực quản, cắt bỏ polyp, loại bỏ dị vật…
  • Cần xem xét, đánh giá lại kết quả sau khi đã điều trị các bệnh lý thực quản – dạ dày – tá tràng
  • Thuộc nhóm đối tượng nguy cơ cao mắc các bệnh lý đường tiêu hóa: Người thừa cân, béo phì, nghiện hút thuốc lá, người bị viêm loét dạ dày mãn tính, người có tiền sử gia đình bị ung thư đường tiêu hóa…

– Ngoài những trường hợp được chỉ định, người khỏe mạnh, không thuộc nhóm đối tượng nguy cơ cao, không có triệu chứng cũng có thể đăng ký nội soi dạ dày tự nguyện để tầm soát, phát hiện sớm các bất thường hệ tiêu hóa.

Nội soi dạ dày là phương pháp an toàn và hiếm khi có chống chỉ định tuyệt đối. Tuy nhiên, bác sĩ có thể không chỉ định thủ thuật này cho những đối tượng bị thủng dạ dày hoặc các cơ quan khác trong ống tiêu hóa; người bị bỏng do uống acid; người bị suy tim, thiếu máu cơ tim cấp; người bị suy hô hấp; người có túi phình lớn ở động mạch chủ, túi thừa Zenker; người mới ăn no và một số trường hợp cụ thể khác.

+ Các phương pháp nội soi dạ dày phổ biến

Hiện nay, kỹ thuật nội soi dạ dày có thể được thực hiện qua đường miệng hoặc đường mũi. Bệnh nhân có thể lựa chọn nội soi kết hợp gây mê (nội soi không đau) hoặc không gây mê khi tiến hành. Mỗi phương pháp đều có ưu điểm riêng. Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ tư vấn, chỉ định phương pháp phù hợp với người bệnh.

+ Nội soi dạ dày qua đường miệng

Nội soi dạ dày qua đường miệng là phương pháp truyền thống và được ứng dụng rộng rãi nhất hiện nay. Trong phương pháp này, bác sĩ đưa ống soi mềm vào miệng người bệnh, dẫn qua vòm họng, xuống thực quản, dạ dày để tiến hành kiểm tra.

• • Ưu điểm: Thủ thuật nội soi qua đường miệng có chi phí thấp, dễ thực hiện, có độ chính xác cao nếu người bệnh hợp tác tốt.

+ Nội soi dạ dày gây mê không đau

Nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng gây mê không đau là phương pháp đưa ống soi qua đường miệng, xuống thực quản, dạ dày, hành tá tràng và tá tràng khi người bệnh đang được gây mê nhằm chẩn đoán, điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa trên. Việc gây mê được thực hiện trong thời gian ngắn, khoảng 5 – 15 phút, người bệnh sau khi soi xong sẽ tỉnh lại nhanh chóng và không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe.

• • Ưu điểm: Nhờ gây mê mà quá trình nội soi được thực hiện dễ dàng hơn, người bệnh không có cảm giác khó chịu, buồn nôn, nôn… Bệnh nhân cũng không cảm thấy sợ hãi,  Bên cạnh đó, nếu trong quá trình nội soi phát hiện các vấn đề cần can thiệp, bác sĩ cũng sẽ có thể thực hiện các thủ thuật như lấy dị vật, cắt polyp, cầm máu, tiêm xơ, nong hẹp, thắt tĩnh mạch thực quản… thuận lợi và an toàn hơn.

3. Nội soi dạ dày gây mê có nguy hiểm/có ảnh hưởng gì không?

Nội soi dạ dày gây mê là phương pháp an toàn và ít xảy ra tai biến. Nhờ gây mê mà người bệnh tránh được tình trạng buồn nôn, khó chịu trong quá trình nội soi, giảm nguy cơ va chạm mạnh gây chảy máu, thủng, rách hoặc nhiễm trùng cơ quan đường tiêu hóa.

Tuy nhiên, do tác dụng của thuốc gây mê, người bệnh có thể bị mệt mỏi, buồn ngủ sau nội soi.

Khoảng cách giữa 2 lần nội soi dạ dày là bao lâu?

Việc nội soi không nên thực hiện quá thường xuyên mà cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ. Tùy vào tình trạng người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định tần suất nội soi phù hợp. Cụ thể:

• • Người bị viêm dạ dày nhẹ, không phát hiện loạn sản, teo niêm mạc hoặc các tổn thương tiền ác tính khác trong dạ dày và cũng không có tái phát các triệu chứng: Đã nội soi lần 1 thì có thể không cần nội soi lại lần 2.
  • Những người có yếu tố nguy cơ cao ung thư dạ dày như có cha mẹ, anh chị em ruột bị ung thư dạ dày, có tiền sử nhiễm vi khuẩn HP dạ dày, hút thuốc lá… dù nội soi dạ dày bình thường vẫn nên tầm soát định kỳ ung thư dạ dày bằng nội soi 2 năm 1 lần.
  • Người bị viêm dạ dày mãn tính có teo niêm mạc, loạn sản tế bào: Tùy mức độ có thể nội soi theo dõi định kỳ mỗi 1 – 2 năm /lần.
  • Người bị Barrett thực quản, có loạn sản: Nội soi theo chỉ định của bác sĩ, thường là 1 năm/lần để theo dõi diễn tiến của bệnh.
  • Người bị tổn thương dạ dày nghiêm trọng, có loạn sản dạ dày mức độ nặng: Bác sĩ có thể chỉ định nội soi 3 – 6 tháng/ lần để theo dõi, kiểm tra tình trạng bệnh và có phương án điều trị phù hợp.

Bệnh Viện Thái Hòa sở hữu Trung tâm nội soi và phẫu thuật nội soi tiêu hóa quy tụ đội ngũ y bác sĩ dày dặn kinh nghiệm, tay nghề cao, tự tin làm chủ các kỹ thuật nội soi dạ dày, nội soi đại tràng, nội soi thực quản, nội soi trực tràng, nội soi tụy mật ngược dòng ercp hiện đại, đảm bảo thực hiện chẩn đoán và điều trị nhẹ nhàng, ít xâm lấn.

Bệnh Viện Thái Hòa cũng được đầu tư các trang thiết bị, máy móc hiện đại được nhập khẩu từ các quốc gia tiên tiến, đảm bảo phục vụ công tác khám chữa bệnh được diễn ra tốt nhất. Đối với nội soi, bệnh viện trang bị hệ thống nội soi nhuộm màu bằng dải băng hẹp NBI, có độ phóng đại lên hơn trăm lần, giúp quan sát rõ ràng các vi cấu trúc bề mặt niêm mạc, vi mạch máu ở niêm mạc, tránh bỏ sót tổn thương ung thư sớm còn rất nhỏ, nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị.